Các nguyên lý căn bản về khí trong Aikido (2)

2. Nguyên tắc xả kỷ

Dầu xã hội tân tiến ngày nay đã trao cho con người nhiều cơ hội đạt được hạnh phúc lớn hơn, nhưng đồng thời nó cũng đe dọa con người một cách không thể chối cãi được, với nhiều thứ nguy hiểm dồn họ tới thất vọng. Chỉ khi nào tìm ra và sử dụng được những chân lý của thiên nhiên, con người mới có thể phát triển được nền văn minh này. Nhưng thay vì nắm lấy tinh thần tích cực của thiên nhiên, con người lại dựa quá nhiều vào sức mạnh, kiến thức của mình và chỉ tìm những thỏa mãn riêng. Với mục đích này, con người biến nguồn lực của thiên nhiên thành những vũ khí tàn khốc. Mỗi phe phái tìm cách để đưa đối thủ vào cảnh khổ ải và tiêu diệt. Sở dĩ có như vậy là vì con người không hiểu tình thương thấm nhuần vạn vật trong thiên nhiên, mọi phe phái khư khư ôm lấy lý tưởng phải chiến thắng.



Trong thiên nhiên không có chiến tranh, mà chỉ có chiến tranh trong xã hội loài người. Đến đây, tôi tưởng tượng nghe được một giọng lên tiếng phản bác: “Làm sao một người có thể thúc đẩy đồng loại đạt được hiệu quả cao nhất và thành công, nếu anh ta từ chối chiến đấu trong một xã hội tự do cạnh tranh và mạnh được yếu thua này?”.

Nói cho cùng, nhường nhịn là đi ngược lại với định mệnh của con người, định mệnh đó là chiến thắng không chiến bại. Chỉ có một xã hội trong đó có diễn ra chiến trận thì mới có được cá tính, sự thành công và thăng tiến xã hội.



Đến một mức nào đó, chúng ta có thể đồng ý với quan niệm này, dĩ nhiên không phải là hoàn toàn. Thí dụ như trong các môn thể thao, ý thức tranh tài để thắng hay bại là động cơ của sự tập luyện và cũng là động cơ của sự tiến bộ và các kỷ lục mới. Có những người không bao giờ lưu tâm đến phương tiện, miễn là chỉ đạt được mục đích. Đó là hạng người vui mừng trước những lỗi lầm của đối phương và đón nhận sự thất bại của kẻ địch với những tiếng reo hò hân hoan. Dù sao, trong tất cả các môn thể thao, chúng ta cũng có ý niệm về thượng võ. Nó dạy cho chúng ta phải biết tự chế dù thắng hay bại. Trong AIKIDO, thái độ này được áp dụng đầy đủ và toàn vẹn hơn. Nhìn từ vũ trụ bao la thì chiến thắng hay thất bại của cá nhân chỉ như hạt cát trong sa mạc. Phải nhớ rằng nếu hôm nay chúng ta thắng thì có ngày chúng sẽ thất bại, vì đó là quy luật thăng trầm của thiên nhiên. Bằng cách trau dồi một nhân cách trung thực – theo ý chúng ta – chúng ta sẽ tạo ra được một người được mọi người kính mến. Nếu chúng ta nắm vững được ý nghĩa của vũ trụ và áp dụng đúng quy luật của thiên nhiên, tất cả những người chống đối chúng ta sẽ nhường bước cho ta.



AIKIDO chủ trương mọi chuyển động của cơ thể đều phải phù hợp với quy luật thiên nhiên. Không có gì đi ngược những quy luật đó mà được chấp nhận. Chúng ta định nghĩa sức mạnh của một vật nào đó bằng cách thử xem vật ấy có đầy đủ sự chính xác chưa, kẻ có lý thì có được sức mạnh. Chúng ta sống trong xã hội mà những người nghiêm chỉnh thường hay bị đau khổ và sự chân thật không phải bao giờ cũng được bù đắp. Mục đích của AIKIDO là tạo dựng một xã hội đặt trên nền tảng những nguyên lý cao hơn.



Trên phương diện kỹ thuật, đã có một sự khác biệt to lớn về sức lực giữa người chỉ chú trong chiến đấu với người cố gắng áp dụng thật đúng những kỹ thuật đó. Sự hiếu thắng thường kéo theo sự bất ổn tinh thần. Dầu với một địch thủ đồng sức, người hiếu thắng hay trở nên điên tiết. Nhưng một khi đã thấu triệt nguyên tắc hòa bình và đã luyện tập thuần thục, chắc chắn bạn sẽ luôn luôn bình tĩnh, phát huy được sức mạnh làm kinh ngạc ngay cả chính mình.