Các nguyên lý căn bản về khí trong Aikido (6)

6. Điểm duy nhất ở bụng dưới



Một khi đã biết tinh thần chi phối thể xác ra sao, bạn sẽ thấy cần học cách làm chủ tinh thần.



Điều trước tiên phải học là sử dụng toàn diện tinh thần như một đơn vị. Như một chùm tia sáng hội tụ bao giờ cũng mạnh hơn chùm tia phân kỳ (khuyếch tán). Cũng vậy, tinh thần bạn sẽ dũng mãnh khi đồng nhất hơn là khi phân tán. Mẫu người A trong H.2 nhờ tập trung vào việc khoáng trương “KI” đã thực sự chuyển kình lực vào cánh tay mình. Nhưng nếu nghi hoặc hiệu quả của “KI” hoặc để cho “KI” phân tán ra nhiều hướng, tức khắc A sẽ mất cả sức mạnh.



Điểm kế tiếp là luôn vận dụng tinh thần bạn một cách tích cực. AIKIDO giúp bạn phát “KI” ra mỗi khi cần tới. Bạn sẽ dũng mãnh nếu bạn nghĩ là bạn dũng mãnh, nếu bạn nghĩ là mình yếu đuối, khí lực bạn sẽ suy thoái.



Ta có thể ghi nhận một cách lý thú là mặc dù Nhật ngữ dùng tiếng “KI” với nhiều nghĩa khác nhau nhưng trong các nghĩa đó không có nghĩa nào bao hàm ý khen ngợi khi nói rằng “KI” của một người nào đó là nhỏ bé hoặc hướng vào trong. Mặt khác, không có trường hợp nào có tính cách khinh miệt khi nói là “KI” của một người nào đó tuôn trào ra. Như vậy, đối với một kẻ có một cuộc sống đầy năng lực và giá trị, anh ta phải trước tiên nuôi dưỡng một tinh thần hợp nhất và vững mạnh và tiếp đó sử dụng tinh thần đó một cách tích cực bằng cách hướng “KI” của anh ta ra bên ngoài. Điều này dễ làm ta nghĩ ngợi, nhưng giữa cuộc sống xô bồ hàng ngày, làm sao ta giữ được sự hợp nhất và đưa một luồng khí lực mạnh mẽ ra ngoài.



Ở giao điểm này, thiết tưởng ta cũng nên đề cập đến tầm quan trọng mà đông phương thường dành cho bụng dưới và hoành cách mô. Thiền và Yoga, với phương pháp ngồi tĩnh tọa và môn khí công Misogi, đều chú trọng luyện tập cho phần này của thân thể. Tại sao phần bụng dưới quan trọng đến như vậy đối với sự hợp nhất giữa tinh thần và thể xác? Tinh thần nằm trong thể xác. Do đó, nếu chỉ muốn đồng nhất tinh thần không thôi thì không thể được. Bạn sẽ thấy mặc dù bụng dưới là một bộ phận trong cơ thể nhưng không phải dễ đạt tới như ta tưởng, cũng giống trường hợp khó khăn khi trấn an một người đang kinh hãi hay cố làm lắng dịu một người trong cơn thịnh nộ. Tập trung tinh thần vào một chỗ, ta gọi chỗ đó là duy nhất điểm ở bụng dưới. Phải gọi là “duy nhất điểm” bởi vì nếu nói hoành cách mô hay phần bụng dưới sẽ tạo ra một nguy hiểm là sẽ khiến môn sinh căng cứng phần này của cơ thể. Đây không phải là mục đích của chúng ta. Chúng ta cố gắng để tập trung tinh thần. Chúng ta vẫn thường biết trọng tâm của một vật nằm ở phần dưới của vật ấy. Như vậy, đặt trọng tâm điểm ở đó là đi ngược lại qui luật của vũ trụ. Khi cơ thể ta ở trong một tự thế tự nhiên của nó, đó là điểm duy nhất của bụng dưới. Chính đó là nơi chúng ta phải tập trung và ổn định tinh thần của chúng ta.


Điều quan trọng không kém là nhu cầu luyện tập khiến chúng ta có thể duy trì tư thế tinh thần này một cách ổn định qua mọi hành sử hoạt động của cuộc sống. Người luôn an nhiên tự tại là người luôn luôn giữ được tinh thần thanh thản và tập trung tại điểm duy nhất ở bụng dưới. Nơi này là giao điểm của thể xác và tinh thần. Tại đây, các qui luật của thể xác và tinh thần hội tụ trong sự nhất trí. Một khi bạn đã ổn định được tinh thần của mình ở điểm duy nhất của bụng dưới, bạn sẽ đạt được một tinh thần kiên định và điều này lại cho bạn một thể xác vững vàng. Chỉ khi nào đã đạt tới trình độ đó, ta mới có thể nói là đã hợp nhất hóa được tinh thần và thể xác.



Tới đây, tôi e rằng sẽ phát sinh một sự hiểu lầm. Tôi tưởng như nghe có người chất vấn là “một tinh thần kiên định thì thật là một điều rất tốt, nhưng nếu cứ đứng suốt ngày như vậy để tập trung tinh thần thì bạn sẽ làm được gì trong thế giới xô bồ này?”



Hoặc có người sẽ vặn lại là “loại tập trung này đòi hỏi nhiều thì giờ đến độ chẳng có thể làm việc gì khác?” xin đừng giải thích lệch lạc từ kiên định mà chúng tôi dùng, để chỉ một tinh thần không thể bị dao động. Ý tôi muốn nói là tinh thần đó không di chuyển. Một tinh thần không di chuyển là một tinh thần cố định, hợp nhất, dù có thể có chuyển động đến mức nào thì bên trong phải ổn định là một điều rất thiết yếu. Khi tinh thần đã được tập trung và an định tại điểm duy nhất ở bụng dưới, tinh thần và thể xác được hợp nhất và bạn có thể hướng tinh thần tập trung của bạn vào một mục tiêu. Tiếp đó, khi mục tiêu hiện trước mắt, bạn có thể hướng toàn bộ tinh thần vào nó. Nói cách khác, bạn có thể tức thời phóng tinh thần bạn về hướng mà bạn muốn.



Tập trung tinh thần tại duy nhất điểm ở bụng dưới giúp bạn có khả năng nắm vững một tình huống trong phút chốc và rồi tách rời khỏi nó hoàn toàn khi tình huống đã đi qua. Hiệu ứng này cũng tương tự như một tấm gương phản chiếu một cách trung thực những gì ở phía trước nó. Cách tiếp cận tinh thần tốt đẹp nhất là cứ vui chơi thử thách khi đến lúc vui chơi, và học tập hay làm việc một cách hết mình như vậy khi đúng thời điểm. Khi cần phải nổi cơn thịnh nộ bạn cứ việc bùng lên, nhưng khi cơn giận đã qua, bạn hãy vui tươi hạnh phúc như bầu trời sáng sau cơn giông. Tập trung tinh thần vào duy nhất điểm ở bụng dưới không có nghĩa là cắm vào đó một cách bất động, mà có nghĩa là giữ được nó ở điểm này. Nhờ đó, toàn bộ thể xác và tinh thần bạn được duy trì trong một trạng thái quân bình khiến bạn dễ dàng thực hiện bất cứ những gì bạn cần làm.



Với một chút ít kinh nghiệm trong pháp môn Aikido, bạn sẽ nhận thấy mình bản lãnh hơn nhiều nhờ ở việc tập trung tinh thần vào điểm duy nhất ở bụng dưới và nhờ vào tư thế trong H.6 bạn sẽ tập chuyển động về mọi hướng từ tư thế đó. Chỉ khi nào bạn có thể làm việc này, bạn mới có khả năng tập trung tức thời toàn bộ của tinh thần và thể xác hợp nhất, và biểu dương tất cả năng lượng của bạn. Lúc đó, dù số lượng đối thủ bao nhiêu bạn cũng có thể đương đầu được với vận tốc và uy lực mà đến chính bạn cũng phải ngạc nhiên.



Lúc bắt đầu, bạn có thể gặp trường hợp vừa mới tập trung tinh thần xong thì rơi ngay vào trạng thái hỗn loạn. Xin bạn đừng lo ngại. Hãy tiếp tục cần mẫn luyện tập và cuối cùng bạn sẽ đạt đến mức mà sự tập trung đúng cách sẽ trở thành thói quen. Đến lúc đó, gặp bất cứ hoàn cảnh nào bạn cũng vào tư thế thích hợp một cách tự nhiên. Xin bạn hãy nhớ, pháp môn Aikido không chỉ dành cho phòng tập, bạn hãy thường xuyên luyện tập dù bạn làm bất cứ gì ở bất cứ nơi đâu.